UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG 2015 - CORE · Haul truck Caterpillar 777D HandBook 777D Off-HighWay Truck Catalogue

ANALISA GAYA PENGEREMAN REM HIDROLIK PADA HAULTRUCK CATERPILLAR 777D

TUGAS AKHIR

Diajukan Kepada

Universitas Muhammadiyah Malang

Untuk Memenuhi Persyaratan Akademik Dalam Menyelesaikan

Program SarjanaTeknik (S1)

Oleh :

SUKMA FITRIAWAN

201010120311116

JURUSAN TEKNIK MESIN

FAKULTAS TEKNIK

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG

2015

KATA PENGANTAR

Dengan memanjatkan puji dan syukur kehadirat Allah SWT, yang telah

melimpahkan rohmat, taufik dan hidayah-nya pada penyusun sehingga dapat

menyelasaikan Tugas akhir ini.

Didalam penyusun tugas akhir ini sering mengalami kesulitan dan

hambatan, namun berkat bantuan dari semua pihak segala kesulitan itu bisa

dihadapi dan teratasi. Oleh karena itu sangat tepatlah bila penyusun pada

kesempatan kali ini untuk menyampaikan terima kasih atas jasa baik yang selama

ini penyusun terima, baik nasehat, petunjuk serta bimbingan dan saran yang

berupa apapun sehingga penyusun dapat menyelesaikan Tugas akhir ini. Rasa

terima kasih ini penyusun sampaikan kepada :

1. Bapak Ir. Sudarman, MT. selaku Dekan Fakultas Teknik Universitas

Muhammadiyah Malang.

2. Bapak Ir. Daryono, MT. Selaku Ketua Jurusan Teknik Mesin Fakultas Teknik

Universitas Muhammadiyah Malang.

3. Bapak Ir. H. Ali Syaifullah, MT selaku Dosen Pembimbing I yang telah

memberikan bimbingan serta arahan secara intensif selama penyusunan skripsi

ini dilakukan.

4. Bapak Ir. Ali Mokhtar, MT selaku Dosen Pembimbing II yang telah

memberikan masukan ide serta saran sehingga terselesaikannya skripsi ini.

5. Bapak/Ibu Dosen yang telah bersedia memberikan bantuan berupa bimbingan

teoritis secara langsung maupun tidak langsung.

6. Serta kedua orang tua yang selalu memberikan bantuan materi maupun non

materi, mendo`akan, mengingatkan akan pesan-pesannya yang tak akan

terlupakan.

7. Kawan-kawan sebimbingan, serta teman-teman seangkatan TM 2010 kelas C

8. Serta semua pihak yang belum tersebutkan, terima kasih banyak

Dalam penyusunan tugas akhir ini, penyusun menyadari bahwa masih

banyak kekurangan dan kelemahan baik dalam penyusunan data maupun dalam

pembahasannya. Oleh karena itu segala kritik dan saran yang sifatnya membangun

sangat penyusun harapkan demi sempurnanya Tugas akhir ini.

Semoga Allah SWT memberikan balasan kepada semua pihak yang

tersebut diatas dan penyusun berharap semoga Tugas akhir bermanfaat bagi

penyusun dan pembaca.

Penulis

SUKMA FITRIAWAN

DAFTAR ISI

COVER ................................................................................................................ i

POSTER............................................................................................................... ii

LEMBARAN PENGESAHAN SKRIPSI.......................................................... iii

BERITA ACARA ................................................................................................ iv

LEMBARAN PERYATAAN .............................................................................vi

ABSTRAK ...........................................................................................................vii

KATA PENGANTAR ......................................................................................... ix

DAFTAR ISI........................................................................................................xi

DAFTAR GAMBAR ...........................................................................................xiv

BAB I ....................................................................................................................1

PENDAHULUAN................................................................................................1

1.1. Latar Belakang ........................................................................................1

1.2. Rumusan Masalah ...................................................................................2

1.3. Tujuan Analisa Gaya Pengereman .........................................................2

1.4. Batasan Masalah .....................................................................................3

BAB II ..................................................................................................................4

TINJAUAN PUSTAKA .....................................................................................4

2.1. Sistem Rem ............................................................................................4

2.2. Jenis Rem ................................................................................................5

2.2.1. Rem Menurut Mekanismenya.......................................................5

2.2.2. Rem Menurut Penggunannya........................................................6

2.2.3. Rem Menurut Konstruksinya........................................................6

2.3. Cara Kerja Rem Cakram .........................................................................11

2.4. Aliran Fluida ..........................................................................................14

2.5. Letak titik berat Kendaraan.....................................................................16

2.6. Perbandingan pedal rem..........................................................................17

2.7. Gaya yang keluar dari pedal rem ............................................................18

2.8. Tekanan Hidrolik ....................................................................................19

2.9. Gaya yang menekan pad rem ..................................................................19

2.10 Gaya gesek rem......................................................................................19

2.11 Gaya pengereman kendaraan .................................................................20

BAB III.................................................................................................................22

METEDOLOGI PENELITIAN ........................................................................22

3.1. Diagram Alir ..........................................................................................22

3.2. Langkah-Langkah Perancangan ..............................................................23

3.3. Desain Skema Rem Hidrolik...................................................................24

BAB IV .................................................................................................................26

PERHITUNGAN DATA ....................................................................................26

4.1. Data Kendaraan.......................................................................................26

4.2. Titik Berat Kendaraan .............................................................................27

4.3. Tekanan Minyak ....................................................................................29

4.4. Luas penampang silinder hidrolik...........................................................29

4.5. Torsi ........................................................................................................30

4.5.1 Torsi Pada Roda Kendaraan...........................................................30

4.5.2 Torsi Pada Rem Cakram ................................................................31

4.6. Beban Dinamis Roda .............................................................................32

4.7. Gaya Rem Yang Diperlukan ...................................................................34

4.8. Perbandingan Distribusi Gaya Rem........................................................34

4.9. Energi Kinetis .........................................................................................35

4.10. Waktu Pengereman ...............................................................................35

4.11. Jarak Pengereman ................................................................................37

4.12. Perbandingan Jarak Pedal .....................................................................38

4.13. Gaya Yang Keluar Dari Pedal Rem ......................................................38

4.14. Gaya Yang Menekan Pad Rem .............................................................40

4.15. Gaya gesek pengereman .......................................................................40

4.16. Faktor Efektivitas Rem .........................................................................41

4.17. Luas Lapisan .........................................................................................42

BAB V .................................................................................................................43

KESIMPULAN DAN SARAN ...........................................................................43

5.1. Kesimpulan ............................................................................................43

5.2. Saran .......................................................................................................43

DAFTAR PUSTAKA

LAMPIRAN

DAFTAR GAMBAR

Gambar 2.1 : Caliper Disc Brake ........................................................................ 8

Gambar 2.2 : Brake Pads..................................................................................... 9

Gambar 2.3 : Rotor Disc Brake .......................................................................... 10

Gambar 2.4 : Konstruksi Dan Cara Kerja Rem Cakram..................................... 12

Gambar 2.5 : Aliran Turbulen Dan Aliran Turbulen .......................................... 15

Gambar 2.6 : Kecepatan Aliran........................................................................... 15

Gambar 2.7 : Kecepatan Fluida Dalam Pipa....................................................... 16

Gambar 2.8 : Aliran Vektor ................................................................................ 16

Gambar 2.9 : Tipe Pedal Rem............................................................................. 18

Gambar 2.10: Gaya Tekan Pedal Ke Silinder ..................................................... 18

Gambar 3.1 : Diagram Alir ................................................................................. 22

Gambar 3.2 : Skema Hidrolik ............................................................................. 24

Gambar 4.1 : Haul Truck Caterpillar 777D ........................................................ 26

Gambar 4.2 : Letak Titik Berat Truck................................................................. 27

Gambar 4.3 : Notasi Rem Cakram ...................................................................... 31

Gambar 4.4 : Skema Rem Hidrolik .................................................................... 33

Gambar 4.5 : Tipe Pedal Rem............................................................................. 38

DAFTAR LAMPIRAN

LAMPIRAN I : Kampas Rem

LAMPIRAN II : Sistem Rem Hidrolik.

LAMPIRAN III : Brake Silinder.

LAMPIRAN IV : Brake Silinder ketika Bekerja .

LAMPIRAN V : Caliper Disc Brake.

LAMPIRAN VI : Pendingin Sistem Rem.

DAFTAR PUSTAKA

Sutantra, I Nyoman. 2010. Teknologi Otomotif Edisi Kedua. Guna Widya, Surabaya

Sularso, Saga, K, 2009, Dasar Perancangan Dan Pemilihan Elemen Mesin Pradnya

Paramitha, Jakarta.

http://wahyuindriana.blogspot.com/2013/10/analisis-gaya-pada-rem-cakram-disk.html

Haul truck Caterpillar 777D HandBook

777D Off-HighWay Truck Catalogue

Service Information Sistem Caterpillar-Trakindo.

Thiess Learning Center - Balikpapan