i

i

KATA PENGANTAR

Kurikulum 2013 dirancang untuk memperkuat kompetensi siswa dari sisi sikap,

pengetahuan dan keterampilan secara utuh. Keutuhan tersebut menjadi dasar dalam

perumusan kompetensi dasar tiap mata pelajaran mencakup kompetensi dasar

kelompok sikap, kompetensi dasar kelompok pengetahuan, dan kompetensi dasar

kelompok keterampilan. Semua mata pelajaran dirancang mengikuti rumusan

tersebut.

Pembelajaran kelas X dan XI jenjang Pendidikan Menengah Kejuruhan yang disajikan

dalam buku ini juga tunduk pada ketentuan tersebut. Buku siswa ini diberisi materi

pembelajaran yang membekali peserta didik dengan pengetahuan, keterampilan

dalam menyajikan pengetahuan yang dikuasai secara kongkrit dan abstrak, dan sikap

sebagai makhluk yang mensyukuri anugerah alam semesta yang dikaruniakan

kepadanya melalui pemanfaatan yang bertanggung jawab.

Buku ini menjabarkan usaha minimal yang harus dilakukan siswa untuk mencapai

kompetensi yang diharuskan. Sesuai dengan pendekatan yang digunakan dalam

kurikulum 2013, siswa diberanikan untuk mencari dari sumber belajar lain yang

tersedia dan terbentang luas di sekitarnya. Peran guru sangat penting untuk

meningkatkan dan menyesuaikan daya serp siswa dengan ketersediaan kegiatan

buku ini. Guru dapat memperkayanya dengan kreasi dalam bentuk kegiatan-kegiatan

lain yang sesuai dan relevan yang bersumber dari lingkungan sosial dan alam.

Buku ini sangat terbuka dan terus dilakukan perbaikan dan penyempurnaan. Untuk

itu, kami mengundang para pembaca memberikan kritik, saran, dan masukan untuk

perbaikan dan penyempurnaan. Atas kontribusi tersebut, kami ucapkan terima kasih.

Mudah-mudahan kita dapat memberikan yang terbaik bagi kemajuan dunia

pendidikan dalam rangka mempersiapkan generasi seratus tahun Indonesia Merdeka

(2045).

ii

DAFTAR ISI

KATA PENGANTAR ............................................................................................................................................ i

DAFTAR ISI ........................................................................................................................................................... ii

DAFTAR GAMBAR ............................................................................................................................................. v

DAFTAR TABEL .................................................................................................................................................. x

PETA KEDUDUKAN BAHAN AJAR (BELUM ADA) ............................................................................. xi

GLOSARIUM ....................................................................................................................................................... xii

I. PENDAHULUAN .......................................................................................................................................... 1

A. Deskripsi ................................................................................................................................................. 1

B. Prasyarat ................................................................................................................................................ 2

C. Petunjuk Penggunaan....................................................................................................................... 2

D. Tujuan Akhir ......................................................................................................................................... 3

E. Kompetensi Inti dan Kompetensi Dasar.................................................................................. 5

F. Cek Kemampuan Awal ..................................................................................................................... 7

II. PEMBELAJARAN ......................................................................................................................................... 9

Kegiatan Pembelajaran 1. Menganalisis Prosedur Penyelamatan Di Kapal ......................... 9

A. Deskripsi ................................................................................................................................................. 9

B. Kegiatan Pembelajaran .................................................................................................................... 9

1. Tujuan Pembelajaran ................................................................................................................ 9

2. Uraian Materi ................................................................................................................................ 9

3. Refleksi .......................................................................................................................................... 81

4. Tugas (BELUM ADA) .............................................................................................................. 83

Diunduh dari BSE.Mahoni.com

iii

5. Test Formatif (BELUM ADA) .............................................................................................. 83

C. Penilaian .............................................................................................................................................. 83

1. Sikap ............................................................................................................................................... 83

2. Pengetahuan ............................................................................................................................... 85

3. Keterampilan ............................................................................................................................. 86

Kegiatan Pembelajaran 2. Menganalisis Pelayanan Medis Di Atas Kapal ........................... 95

A. Deskripsi .............................................................................................................................................. 95

B. Kegiatan Pembelajaran ................................................................................................................. 95

1. Tujuan Pembelajaran ............................................................................................................. 95

2. Uraian Materi ............................................................................................................................. 95

3. Refleksi ........................................................................................................................................230

4. Tugas (BELUM ADA) ............................................................................................................231

5. Test Formatif (BELUM ADA) ............................................................................................231

C. Penilaian ............................................................................................................................................231

1. Sikap .............................................................................................................................................231

2. Pengetahuan .............................................................................................................................233

3. Keterampilan ...........................................................................................................................234

Kegiatan Pembelajaran 3.Menerapkan Hubungan Kemanusiaan Dan Tanggungjawab

Sosial Di Atas Kapal .....................................................................................................................................244

A. Deskripsi ............................................................................................................................................244

B. Kegiatan Pembelajaran ...............................................................................................................244

1. Tujuan Pembelajaran ...........................................................................................................244

2. Uraian Materi ...........................................................................................................................244

3. Refleksi ........................................................................................................................................249

iv

4. Tugas (BELUM ADA) ............................................................................................................250

5. Test Formatif (BELUM ADA) ............................................................................................250

C. Penilaian ............................................................................................................................................250

1. Sikap .............................................................................................................................................250

2. Pengetahuan .............................................................................................................................252

3. Keterampilan ...........................................................................................................................252

III. PENUTUP ..................................................................................................................................................263