Top Banner
ÜNİTE 5 KÜRESELLEŞEN DÜNYA
123

3 kuresellesen dunya

Jul 01, 2015

Download

Documents

Yağmur Ceyhan
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: 3 kuresellesen dunya

ÜNİTE 5

KÜRESELLEŞEN DÜNYA

Page 2: 3 kuresellesen dunya

1980’lerden itibaren Doğu Bloku değişim yaşamak zorunda kaldı.

SSCB’nin bu döneme kadar uyguladığı politika işlerliğini kaybetti.

1985 yılında Mihael Gorbaçov’un Komünist Parti Genel Sekreterliğine seçilmesiyle değişim isteği daha da hızlandı.

SSCB’DE DEĞİŞİM VE SONUÇLARI

Page 3: 3 kuresellesen dunya

Değişimin sebepleri:1. Ekonomik sistemin çökmesi.2. ABD ile girişilen nükleer rekabetin

sürdürülemez hale gelmesi(Özellikle ABD’nin Yıldız Savaşları projesi SSCB’nin pes etmesinde etkili oldu.)

Page 4: 3 kuresellesen dunya

GLASNOST VE PERESTROİKA:Gorbaçov göreve geldiğinde SSCB baskısı

altındaki ülkelerde ekonomik sıkıntılar dolayısıyla toplumsal olaylar başlamıştı.

Gorbaçov bu ayaklanmaların bastırılmasının tek yolunu devlet yapısının değiştirilmesi olarak görmüştür.

Bu amaçla 1987 yılının Ocak ayında Glasnost ve Perestroika ilkelerini yürürlüğe koymuştur.

Page 5: 3 kuresellesen dunya

Glasnost: Açıklık ve şeffaflık anlamına gelmektedir.Siyasi merkeziyetçiliğin ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetleri içerir.

Bu kavram perestroika’nın özel bir bölümünü ifade eder. Glasnost politikasıyla;

Parti içi seçimlerde gizli oy sisteminin getirilmesi,Parti politikalarının eleştirilmesinin serbest bırakılması,Yönetilenlerin yöneticilere dava açabilmesinin serbest

bırakılması,Bürokratik ayrıcalıkların ortadan kaldırılması,Rüşvet ve adam kayırmanın önlenmesi,Sivil toplum örgütlerinin rahat çalışmasına imkan

sağlanması,Basına sansür uygulamasına son verilmesi,Liberal demokrasinin oluşturulmasıamaçlanmıştır.

Page 6: 3 kuresellesen dunya

Perestroika: Yeniden yapılanma anlamına gelmektedir.

Ekonomik ve siyasi merkeziyetçiliğin ortadan kaldırılmasına ,kamuda verimliliği arttırmaya,ekonomik ve toplumsal ilerlemeyi sağlamaya ve idari yapıyı yenilemeye yönelik bütün politikaları kapsar.

Gorbaçov ,glasnost ve perestroika politikalarıyla;

Demokratik uygulamaları geliştirmeyi, Ülke ekonomisini canlandırmayı, Sosyalist blok içindeki olayları yatıştırmayı, ABD ile rekabet gücüne ulaşmayı

hedeflemiştir.

Page 7: 3 kuresellesen dunya

SİYASİ YAPININ DEĞİŞMESİ:Gorbaçov iktidarının güçlendirmek için halk

desteğine ihtiyaç duymaktaydı.SSCB’nin parlamentosu durumundaki Yüksek

Sovyet’in Aralık 1988’deki toplantısında Gorbaçov devlet başkanı seçildi.

Gorbaçov halkın desteğini sağlamak amacıyla’’Halk Temsilcileri Kongresi’ni’’ kurdu.

Bu sayede halk ilk defa devlet yönetimine doğrudan katılma hakkını kazandı.

Page 8: 3 kuresellesen dunya

PERESTROİKA DOĞRULTUSUNDA YAPILAN EKONOMİK REFORMLAR:

Verimliliği ve ürün kalitesini yükselten,sanayi çalışanlarına maddi ve manevi teşvikler getiren kararlar alındı.

Sanayi işletmelerine üretim hedefi ve fiyat belirleme konusunda özgürlük tanındı.

1988’de sosyalist teşebbüs kanunuyla işletme yöneticilerine geniş haklar tanındı.

Page 9: 3 kuresellesen dunya

Glasnost ve Perestroika sonucunda;Hızlı bir şekilde piyasa ekonomisine geçilmek

istenmesi ekonominin daha fazla bozulmasına yol açtı.

Ekonominin çökmesiyle halkın huzursuzluğu daha da arttı.

SSCB’ye bağlı meclislerin etkinlikleri artmaya başladı.

Bu durum ekonominin çökmesiyle birleşince bağımsızlık istekleri arttı.

Page 10: 3 kuresellesen dunya

NOT: SSCB’nin Afganistan’dan çekilmesi ve ekonomik anlamda buhran yaşaması ‘’Süper Güç’’ imajını zedelemiştir.

Page 11: 3 kuresellesen dunya

Sovyet Bloku’nda, ilk olarak Doğu Avrupa’da görülen bağımsızlık hareketleri çok geçmeden SSCB içinde de görülmeye başlandı.

Gorbaçov bu soruna çözüm bulmak amacıyla ‘’Egemen Devletler Birliği Antlaşması’’ fikrini ortaya attı.

Bu antlaşma SSCB içindeki cumhuriyetlerin daha sıkı bir ekonomik ilişki içinde olmasını öngörüyordu.

SSCB’NİN DAĞILMASI

Page 12: 3 kuresellesen dunya

Ancak Rusya federasyonu başkanı Boris Yeltsin ekonomik bağımsızlık ve serbest Pazar ekonomisi talebiyle Haziran 1990’da egemenliğini ilan etmiştir.

Page 13: 3 kuresellesen dunya

Gorbaçov bütün olumsuzluklara rağmen 10 cumhuriyeti bu antlaşmayı imzalamaya ikna etti.

Bu politikadan rahatsız olan KGB darbeyle Gorbaçov’u

İktidardan indirmeye çalıştılar.Rusya Federasyonu Başkanı Yeltsin halkı

darbeye karşı direnişe çağırdı.Darbe halk ve Batılı devletlerin girişimiyle

başarısız oldu.Yeltsin halk kahramanı oldu.

Page 14: 3 kuresellesen dunya

Darbe girişimi sırasında SSCB içindeki devletlerin birçoğu bağımsız oldu.

Gorbaçov 24 Ağustos 1991’de Komünist Parti Liderliğinden, 25 Aralık 1991’de de Devlet Başkanlığından istifa etti.

Yerine Boris Yeltsin’in geçmesiyle SSCB resmen dağılmış oldu.

Page 15: 3 kuresellesen dunya

Doğu Bloğunun sarsılmasının nedenlerinin başında 1975 yılında 35 ülkenin imzaladığı ‘’HELSİNKİ NİHAİ SENEDİ’’ gelmektedir.

Doğu ve Batı Bloku arasında yakınlaşma sağlayan bu belge sonrasında sosyalist ülkelerdeki aydınlar ve milliyetçiler içinde özgürlük fikirleri yayılmaya başlamıştır.

Bu hareketler Gorbaçov’un ‘’her ulus kendi geleceğine kendisi karar verebilir’’ cümlesiyle birleşince Moskova’ya karşı ciddi bir hareket başladı.

Mücadeleler bir süre sonra bağımsızlığa dönüştü.Not:Bağımsız olan devletlerin birçoğunda farklı etnik

gruplar içinde iç savaşlar çıkmıştır.

SSCB’NİN DAĞILMASININ DOĞU AVRUPA’YA ETKİLERİ

Page 16: 3 kuresellesen dunya

1989’da Çekoslovakya’da ‘’Kadife Devrim’’ olarak adlandırılan olayla kansız bir şekilde demokrasiye geçilmiştir.

1993 yılında bu devlet Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılmıştır.

Page 17: 3 kuresellesen dunya

SSCB’NİN DAĞILMASININ DÜNYA GÜÇLER DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Soğuk savaş döneminde başlayan iki kutuplu dünya sona erdi.

Dehşet dengesi bozuldu.SSCB’ye üye olan devletler Bağımsız

Devletler Topluluğu’nu kurdular.

Page 18: 3 kuresellesen dunya

Önleyici Vuruş Teorisiyle ABD Afganistan ve Irak’a askeri müdahalede bulundular.

Avrupa Birliği ABD’ye karşı dengeleyici güç olmaya çalışmasına rağmen İngiltere’nin ABD yanında olması sebebiyle başarılı olamadı.

Rusya son yıllarda eski gücüne ulaşmaya çalışmış fakat başarılı olamamıştır.

Page 19: 3 kuresellesen dunya

Çin,Rusya,Kazakistan,Kırgızistan ve Tacikistan Şanghay Beşlisi’ni kurdular.(1996)

Bu örgüt 2001 yılında Özbekistan’ın katılımıyla Şanghay İş Birliği Örgütü adını almıştır.

Hindistan,İran,Pakistan ve Moğolistan gözlemci olarak bu teşkilatı desteklerler.

Page 20: 3 kuresellesen dunya

TÜRK CUMHURİYETLERİ BAĞIMSIZ OLUYOR

AZERBAYCAN:19.YY sonlarına Azerbaycan’da bağımsızlık hareketleri

başladı.1911’de Mehmet Emin Resulzade Musavat Partisini

kurarak bağımsızlık isteğini güçlendirdi.Bolşevikler Çarlık Rusya’yı güçsüzleştirmek amacıyla

her devletin kendi geleceğine karar verebileceğini söylemesiyle Azeriler umutlandı.

Azerbaycan 28 Mayıs 1918’de Mehmet Emin Resulzade önderliğinde bağımsızlığını ilan etti.

ASYA’DA YENİDEN YAPILANMA

Page 21: 3 kuresellesen dunya

SSCB 1920’de zengin petrol kaynaklarına sahip olan bu bölgeyi topraklarına kattı.

Gorbaçov dönemiyle başlayan bağımsızlık hareketlerine Azerbaycan da katıldı.

Ebulfeyz Elçibey önderliğinde Halk Cephesi kuruldu.

Azerbaycan Parlamentosu egemenliğini ilan ederek Ayaz Mutalibov’u devlet başkanı olarak seçti.

Azerbaycan’ 1 Gorbaçov’a karşı düzenlenen darbe girişimi sonrasında 30 Ağustos 1991’de bağımsızlığını ilan etti.

Page 22: 3 kuresellesen dunya

Dağlık Karabağ Sorunu: Önceki yıllarda Türk nüfus bakımından fazla olan

Dağlık Karabağ bölgesi Stalin döneminde Ermeni göç hareketleriyle bu özelliğini kaybetti.

Gorbaçov döneminde Ermenistan bu bölgede Ermenilerin çoğunlukta olduğunu söyleyerek bölgenin kendisine verilmesini istedi.

Karabağ Parlamentosu 1988’de Ermenistan’a katılma kararı aldı ama Moskova bunu kabul etmedi.

Ermeni –Azeri çatışması 1989’da savaşa dönüştü. Moskova’nın çağrısıyla Azeriler silah bıraktı

fakat Ermeniler bırakmadı hatta Karabağ bölgesini işgal etti.

Page 23: 3 kuresellesen dunya
Page 24: 3 kuresellesen dunya

Türkiye’yle ilişkiler:Azerbaycan bağımsızlığını ilan ettiği andan

itibaren Türkiye’yle iyi ilişkiler kurmuştur.1993’te çıkan ayaklanma sonucunda

Cumhurbaşkanı olan Haydar Aliyev ‘’Bir Millet İki Devlet’’ ifadesiyle dostluğu vurgulamıştır.

Azerbaycan’da 2003 yılından beri İlham Aliyev cumhurbaşkanlığı yapmaktadır.

Page 25: 3 kuresellesen dunya

Ekonomik Durum:Azerbaycan özellikle doğal gaz,petrol ve

demir cevheri bakımından zengin durumdadır.

Azerbaycan’ın Hazar petrollerinde söz sahibi olması Rusya ve İran’ı rahatsız etmektedir.

Ayrıca İran’da 30 milyon Azeri’nin yaşaması İran’ı tedirgin eden diğer bir durumdur.

Bu sebeple Rusya-İran,Ermenistan ilişkilerine karşı Türkiye-Gürcistan –Azerbaycan ilişkileri kurulmuştur.

Azerbaycan’dan başlayan BTC petrol boru hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğal gaz hattı ilişkileri geliştirmiştir.

Page 26: 3 kuresellesen dunya
Page 27: 3 kuresellesen dunya

Eğitim:Halkın % 98’i okuma-yazma bilmektedir.Azerbaycan’da Mehmet Emin

Resulzade,Şehriyar,Bahtiyar Vahapzade gibi önemli şair ve yazarlar yetişmiştir.

Page 28: 3 kuresellesen dunya

KAZAKİSTAN: 1917’de eski Kazak cüzleri bağımsız olmuşlardır. 1920 yılında bu devlet SSCB hakimiyetine girdi Gorbaçov tarafından Kazakistan’ın başına

getirilen Nursultan Nazarbayev 1991’de bağımsızlığını ilan etti.

Bağımsızlığını ilan ettiği tarihten itibaren cumhuriyetle yönetilir.

Page 29: 3 kuresellesen dunya

Sosyal ve Ekonomik Hayat:Rusya’nın bölgeye Rus nüfus yerleştirme

politikasına rağmen bölgede hala % 60 oranında Kazak yaşamaktadır.

Büyük petrol uranyum,demir,altın ve kurşun yataklarına sahiptir.

Dünya kromunun % 26’sı,altının % 20’si,uranyumun % 17’sine sahiptir.

Kazakistan’da Türk yatırımları ABD’den sonra ikinci sıradadır.

Page 30: 3 kuresellesen dunya

Dış ilişkiler:Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev 2006

yılından beri Bağımsız Devletler Topluluğu’nun devlet başkanları konseyi başkanıdır.

Kazakistan ayrıca AET,Şanghay İş Birliği örgütü,BM İslam Konferansı Örgütü,AGİK üyesidir.

Kazakistan ayrıca Semey Nükleer Üssü’nü kendi isteğiyle kapatmıştır.

Page 31: 3 kuresellesen dunya

KIRGIZİSTAN1881 Yılında Kırgızistan Çarlık Rusya

egemenliğine ilk giren Türk topluluğu oldu.Kırgızlar SSCB kurulduktan sonra da bu

devletin egemenliğini kabul etmiştir.1990’da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini

Askar Akayev kazandı.Kırgızistan 1991 yılında bağımsız oldu.2005 yılında Askar Akayev’in yerine

Kurmanbek Bakiyev devlet başkanı seçildi.

Page 32: 3 kuresellesen dunya

Ekonomik hayat:Ülke ekonomisi tarım ve madenciliğe

dayalıdır.Turizm faaliyetleri son yıllarda etkili olmaya

başlamıştır.

Türkiye –Kırgızistan İlişkileri:Türkiye,Kırgızistan’ı ilk tanıyan devlettir.1997’de eğitime başlayan Türk-Kırgız Manas

Üniversitesi ilişkilere olumlu yansımıştır.Kırgızistan BDT,BM ve AGİT’e üyedir.Cengiz Aytmatov önemli edebiyatçılardandır.

Page 33: 3 kuresellesen dunya

ÖZBEKİSTAN1924’te SSCB’ye bağlandı. II. Dünya Savaşı’nda Almanlarla işbirliği

yaptıkları iddiasıyla Ahıska(Meşhet) Türkleri Stalin tarafından Kırgızistan,Kazakistan ve Özbekistan’a sürülmüştür.

Ahıska Türkleri 1989’da Özbekistan’ın bağımsızlığını savunan Birlik Halk Cephesi’ne karşı çıkınca taraflar arasında çatışmalar çıkmıştır.

Page 34: 3 kuresellesen dunya

Gorbaçov çatışmaları bitirmek amacıyla Özbekistan Komünist Partisi liderliğine İslam Kerimov’u getirdi.

İslam Kerimov SSCB karşıtı politika izleyerek Özbekçe’yi resmi dil ilan etti.

1991’de bağımsızlığını ilan eden bu devlette İslam Kerimov hala cumhurbaşkanıdır.

Page 35: 3 kuresellesen dunya

Türkiye-Özbekistan İlişkileriTürkiye 16 Aralık 1991’de Özbekistan’ı tanıdı.Günümüzde çok sayıda Özbek öğrenci

Türkiye’de eğitim görmektedir.

Page 36: 3 kuresellesen dunya

TÜRKMENİSTAN1924’te SSCB egemenliğine girmiştir.SSCB Türkmenistan’ı sanayisi için hammadde

kaynağı olarak görmüştür.SSCB döneminde ve bağımsızlık döneminde

Türkmenistan’ın tek egemen gücü Türkmenbaşı ünvanlı Saparmurad Niyazov’dur.

1991’de bağımsız olan bu devletin günümüzdeki devlet başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov’dur.

Page 37: 3 kuresellesen dunya

Ekonomik HayatOrta Asya’da pirinç üretiminde 2. sıradadır.Ekonomisinin temeli doğal gaz ve petroldür.

Türkiye-Türkmenistan ilişkileriTürkmenistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan

ülke Türkiye’dir. İki ülke arasında ticaret antlaşması

yapılmıştır. İki ülke işbirliğinde Türkmenistan-Türk

Üniversitesi açılmıştır.

Page 38: 3 kuresellesen dunya

ÖZERK TÜRK CUMHURİYETLERİ:1. Altay Cumhuriyeti2. Başkurtistan Cumhuriyeti3. Çuvaşistan Cumhuriyeti4. Dağıstan Cumhuriyeti5. Gagavuz Cumhuriyeti6. Hakas Cumhuriyeti7. Kabartay-Balkar Cumhuriyeti8. Saha(Yakutya)Cumhuriyeti9. Tataristan Cumhuriyeti10. Tuva Cumhuriyeti11. Karakalpak Cumhuriyeti12. Nahcivan Cumhuriyeti13. Sincan Uygur Özerk Bölgesi14. Kırım Cumhuriyeti

Page 39: 3 kuresellesen dunya

BAĞIMSIZ DEVLETLER TOPLULUĞU SSCB dağıldıktan sonra birliği oluşturan 15

devletten 11’i (Azerbaycan,Ermenistan,Belarus,Kazakistan,Kırgızistan,Moldova,Rusya,Tacikistan,Türkmenistan,Özbekistan,Ukrayna) Almaata’da bir araya geldi.

Topluluğa daha sonra Gürcistan dahil olmuş,Türkmenistan ayrılmıştır.

Türkmenistan 2005 yılından itibaren gözlemcidir. Estonya,Letonya,Litvanya topluluğa dahil

olmamışlardır. Gürcistan Rusya’yla Güney Osetya Savaşı’nda

(2008)topluluktan ayrılmıştır.

Page 40: 3 kuresellesen dunya
Page 41: 3 kuresellesen dunya

TİKA(Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı)

24 Ocak 1992’de başta Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üzere kurulmuştur.

Görev ve Sorumlulukları;1. Kalkınma ihtiyaç ve hedeflerini ülkemizin

önceliklerine göre yapılabilecek işbirliği ve yardım konularını belirlemek.

2. Gerekli program ve projeleri hazırlamak.3. Bağımsız devlet yapılarını geliştirmek.4. Pazar ekonomisine geçiş çabalarını desteklemek.

Page 42: 3 kuresellesen dunya

SSCB dağıldıktan sonra Doğu Avrupa ülkelerinde Komünist Parti yönetimlerine son verilmiş,demokratik seçimler sonrasında bağımsızlık kazanılmıştır.

Romanya’da değişime direnen Çavuşesku idam edilmiştir.

1991’de COMECON,ardından Varşova Paktı’na son verilmiştir.

DOĞU BLOKUNDAN SONRA AVRUPA’DA YENİ ARAYIŞLAR

Page 43: 3 kuresellesen dunya

İKİ ALMANYA’NIN BİRLEŞMESİ 1989’da Doğu Almanya’nın halkına ‘’Turistik

çıkış vizesi’’ vermesi sonucunda on binlerce Alman Batı Almanya ve Avrupa ülkelerinin konsolosluklarına sığındılar.

Batılı devletlerin Doğu Alman Hükümetine baskıları sonucunda Berlin Duvarı geçişlere açıldı.

14 Ocak 1990’dan itibaren duvar yıkılmaya başlandı.

Page 44: 3 kuresellesen dunya

Federal Almanya başbakanı Helmuth Kohl’ün iki Almanya’nın birleşmesini öngören planı SSCB tarafından kabul edilmesiyle 3 Ekim 1990’da Almanya birleşti.

Bu antlaşmaya göre Almanya tam egemenliğe sahip olacak ve NATO’ya üye olabilecektir.

Sovyet askerleri 3-4 yıl içinde Almanya’dan çekilecektir.

Page 45: 3 kuresellesen dunya
Page 46: 3 kuresellesen dunya

AET’DEN AVRUPA BİRLİĞİNEAET 1957 yılında Roma Antlaşması’yla

kurulmuşturBu antlaşma üye ülkeler arasında gümrük

birliğini öngörmekteydi.Roma Antlaşması sadece ekonomik hedefleri

içermemekteydi.AET’nin gösterdiği başarı üye sayısını arttırdı.1972’de topluluğa İngiltere,Danimarka ve

İrlanda katıldı.

Page 47: 3 kuresellesen dunya

Maastricht Kriterleri:Üye ülkeler Hollanda’nın Maastricht şehrinde

toplandılar ve antlaşma imzaladılar.Bu antlaşmanın (Maastricht kriterleri)

yürürlüğe girmesiyle AB kuruldu.Bu antlaşmayla Ekonomik ve parasal Birliğin

Aşamaları,izlenecek ekonomik ve parasal politikalar planlanmış ve üye ülkeler arasında farklılıkların giderilmesi amaçlanmıştır.

Page 48: 3 kuresellesen dunya

Kopenhag Kriterleri:22 Haziran 1993 tarihinde yapılan Kopenhag

Zirvesi’nde AB’nin genişlemesinin merkezi Doğu Avrupa ülkelerini kapsayacağı belirtildi.

Bu zirvede aynı zamanda AB’ye katılacak ülkelerin uyması gereken kriterler belirlendi.

Buna göre;DemokrasiHukukun üstünlüğüİnsan haklarıİşleyen bir piyasa ekonomisi alanlarına

devletler belli bir seviyeye gelmek zorundadır.

Page 49: 3 kuresellesen dunya

AB ve Dünya:AB,Doğu Blokunun yıkılmasından sonra

sorunları çözmede yeterli olamadı.Bunun en temel sebebi AB’nin bir devlet değil

devletler topluluğu olmasıdır.AB üyeleri Bosna Savaşı’nda insani yardım

dışında etkili olamamıştır.

Page 50: 3 kuresellesen dunya

NATO’nun Avrupa’da Genişlemesi: Doğu Blokunun yıkılmasından sonra Doğu Avrupa ülkeleri

güvenliklerini sağlamak amacıyla NATO çatısı altında toplanma politikası izlemeye başladılar.

NATO bu olayı Avrupa’nın tekrar birleşmesi için bir fırsat olarak görmüş ve bu amaçla ‘’Barış İçin Bir Araya Gelme(ortaklık)(PFP)Programını uygulamaya koymuşlardır.

23-24 Nisan 1999’da Washington Zirvesi’nde Çek Cumhuriyeti,Macaristan ve Polonya üyeliğe kabul edildi.

2 Nisan 2004’te Bulgaristan,Romanya,Letonya,Estonya,Slovenya,Litvanya ve Slovakya;2009 yılında da Arnavutluk ve Hırvatistan NATO’ya üye olmuştur.

Makedonya Yunanistan,Kıbrıs Rum Kesimi Türkiye tarafından veto edildiğinden üye olamamışlardır.

Rusya’nın karşı çıkmasına rağmen Ukrayna ve Gürcistan’ın ileride üye olmasına karar verilmiştir.

Page 51: 3 kuresellesen dunya

Türkiye AB ilişkileri 1959’da AET’ye başvuruyla başlamıştır.

Bu başvuru kalkınma seviyemizin yeterli olmadığı gerekçesiyle reddedildi.

AET, Türkiye’ye tam üyelik koşulları gerçekleşene kadar bir ortaklık antlaşması imzalamayı önerdi.

Bu antlaşma 12 Eylül 1963’de Ankara’da imzalandı.

1970’te imzalanan ve 1973’te yürürlüğe giren Katma Protokol ise geçiş döneminde uyulması gereken hükümleri içeriyordu.

TÜRKİYE VE AB

Page 52: 3 kuresellesen dunya

Bu planlar AET kalkınma modelinin dışa açık Türkiye’nin modelinin ise 1970’li yıllarda ‘’ithalat ikamesine ‘’dayalı dışa kapalı olması sebebiyle tam olarak uygulanamamıştır.

Yunanistan’ın bu topluluğa üye olması toplulukla sorunlarımızı siyasi boyuta da taşımıştır.

12 Eylül 1980 darbesi AET –Türkiye ilişkilerinin donmasına sebep olmuştur.

Page 53: 3 kuresellesen dunya

Türkiye 1987’de AB’ye tam üyelik başvurusunda bulundu.

AB 1989’da cevap verdi ve öncelikle gümrük birliği sürecinin tamamlanması gerektiğini bildirdi.

1 Ocak 1996 tarihinde Türkiye-AB gümrük Birliği Antlaşması imzalandı.

Page 54: 3 kuresellesen dunya

1993 Kopenhag Zirvesinde eski Varşova Paktı üyelerini içeren bir genişlemeden bahsedilmiş fakat Türkiye bu kapsama alınmamıştır.

Lüksemburg Zirvesi’nde Türkiye’nin siyasi ve ekonomik reformları sürdürmesi,Yunanistan’la ilişkilerin iyileştirilmesi ve Kıbrıs meselesinin çözülmesi konusunda çalışması gerektiği belirtilmiştir.

1998 Cardiff Zirvesi Sonuç Belgesi’nde Türkiye ismi de geçmiş ve Türkiye’yi AB’ye hazırlayan ‘’Avrupa Stratejisi’’ onaylanmıştır.

1999’da Helsinki AB devlet ve hükümet başkanları Zirvesi’nde Türkiye AB’ye aday ülke olarak bildirilmiştir.

2004’te Brüksel Zirvesi’nde Türkiye’yle 3 Ekim 2005’te müzakerelere başlanacağı bildirildi.

Müzakereler hala devam etmektedir.

Page 55: 3 kuresellesen dunya

AB’nin Organları:1. AB Komisyonu: Yürütme organıdır.2. AB Parlamentosu: Üye ülkeler nüfusları

oranında temsilci gönderirler. Genel merkezi Strazburg’tur.Komisyon üyelerini görevden alabilir.

3. Adalet Divanı:Yargı organıdır.4. AB Konseyi: Merkezi Brüksel’dir. Birliğin

Yasama organıdır.5. Sayıştay: Ekonomik işlerden sorumludur.6. Ekonomik ve sosyal komite: Ekonomik

meslek gruplarının temsilcilerinden oluşur.Görüş bildiren bir danışma organıdır.

Page 56: 3 kuresellesen dunya

I. Dünya Savaşı’ndan sonra yapılan Paris Antlaşmasıyla Sırp,Hırvat ve Slovenlerden oluşan Yugoslavya Devleti kurulmuştur.

II. Dünya Savaşı’nda Almanların Yugoslavya’yı işgalinden sonra Nazi yanlısı ayrılıkçı Büyük Hırvatistan kuruldu.

Hırvatlar Ustaki isimli bir örgüt kurdular ve etnik arındırma politikası izlediler.

YENİ OLUŞUM SÜRECİNDE BALKANLAR

Page 57: 3 kuresellesen dunya

Batı ittifakının desteğini alan Tito Almanlara ve Ustaki örgütüne karşı başarılı olarak Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti’ni kurdu.(1945)

Komünist bir idare kuran Tito zamanla ABD’ye yakınlaştı.

Bu süreç sonunda Yugoslavya Cominform’dan ihraç edildi.Bunun üzerine Yugoslavya Bağlantısızlar Blokunda yer aldı.

Page 58: 3 kuresellesen dunya

Tito 1968’de Makedonları ve Müslüman Boşnakları etnik grup olarak kabul etti.

Arnavut ve Hırvatların istekleri sonrasında 1974’te Yugoslavya Konfederal bir yapıya dönüştü.

Böylece her ulusa ayrılma hakkı başta olmak üzere kendi kaderini tayin hakkı verilmiştir.

Page 59: 3 kuresellesen dunya

Tito’nun ölümü üzerine devlet 6 federe devletin cumhurbaşkanları tarafından dönüşümlü yönetilmeye başlandı.

Ancak 1980’li yıllarda başlayan ekonomik sıkıntılar ve milliyetçilik hareketleri Devleti yıkılma sürecine taşıdı.

1987’de Slobodan Miloşeviç darbeyle Komünist Parti’nin başına geçti.

Bu olay sonrasında Sırplar bölgesel hükümetleri yıktı.

Page 60: 3 kuresellesen dunya

25 Haziran 1991’de Slovenya ve Hırvatistan bağımsız oldular.

Ancak Sırp ordusu kısa sürede Hırvatistan’ın üçte birini işgal etti.

Aynı yıl Makedonya ve Bosna- Hersek’in bağımsızlık ilanıyla sorun iyice büyüdü.

BM’nin silahsızlandırma çabaları Sırpların gücünü iyice arttırdığından etkili olamadı.

ABD,İngiltere ve Fransa bu ülkenin toprak bütünlüğünü sağlamasından yana tavır takınmışlar ,Almanya ise Hırvatistan ve Slovenya’yı desteklemiş Bosna’yı tanımamıştır.

Page 61: 3 kuresellesen dunya

Bosna-Hersek’in Bağımsızlık Mücadelesi: Bosna-Hersek Meclisi 15 Ekim 1991’de

bağımsızlık kararı aldılar. Bunun üzerine Bosnalı Sırplar da Bosna Sırp

Cumhuriyeti’ni kurdular. Avrupa Topluluğu Bosna-Hersek’in bağımsızlığını

tanıdı. Bunun üzerine Sırplar Bosna’da acımasız bir

katliam başlattılar. Sırplar kısa sürede Bosna’nın tamamına yakınını

ele geçirdiler. Temmuz 1992’de ise Bosnalı Hırvatlar Hersek –

Bosna Cumhuriyeti’ni kurdu. 1993 yılında Hırvatlar ve Boşnaklar arasında da

savaşlar çıktı.

Page 62: 3 kuresellesen dunya

Mart 1994’te Washington’da yapılan bir törenle Boşnak- Hırvat Federasyonu kuruldu ve çatışmalar bitti.

Sırplar 1995 Temmuz’unda BM’nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitza’yı işgal etti ve büyük bir katliam yaptı.

NATO’nun hava harekatı sonrasında Sırplar ateşkes istedi.

Miloşeviç(Sırp),Tucman(Hırvat),Aliya İzzetbegoviç(Bosna) Dayton Antlaşmasını imzaladılar ve savaş sona erdi.(14 Aralık 1995)

Page 63: 3 kuresellesen dunya

Bu antlaşmayla;Bosna-Hersek Federasyonu (Boşnak-Hırvat)Sırp CumhuriyetiÖzerk bölge(Brcko) kurulduBu bölgelerin sınırları Uluslar arası

Güç(IFOR) tarafından sağlanmaktadır.

Page 64: 3 kuresellesen dunya

Hırvatistan ve Slovenya AB’ye üye oldular.Slovenya hem AB hem de NATO’ya üyedir.Makedonya Yunanistan’ın vetosu yüzünden

NATO’ya kabul edilmemiştir.Slovenya 2004’te, Hırvatistan 2009’da

NATO’ya üye oldu.

Page 65: 3 kuresellesen dunya
Page 66: 3 kuresellesen dunya
Page 67: 3 kuresellesen dunya
Page 68: 3 kuresellesen dunya
Page 69: 3 kuresellesen dunya

Arnavutluk’ta Demokratikleşme Süreci: II. Dünya Savaşı’nda İtalya tarafından işgal

edilen Arnavutluk Enver Hoca liderliğinde bir araya geldiler ve Mihver Devletlere karşı koydular.

Savaşın ardından Komünist Parti tarafından yönetilmeye başlaya Arnavutluk SSCB’den uzaklaştı ve Adriyatik’te üs verdiği Çin’e yakınlaştı.

1985’te başa geçen Ramiz Alia Batıya yakınlaşma ve liberalleşme politikası izlemeye başladı.

1992 seçimlerinde Demokrat Parti başa geçmiş ve Sali Berişa Cumhurbaşkanı oldu.

Arnavutluk 1 Nisan 2009’da NATO’ya üye oldu.

Page 70: 3 kuresellesen dunya

KÖRFEZ SAVAŞLARI:I.Körfez Savaşı: Irak’ın İran’la yaptığı savaşta çok fazla

borçlanması ve bu borçlarını ödemek için yaptığı başvuruların Batılı Devletler tarafından reddedilmesi sonucunda Kuveyt’ten kendini zarara uğrattığı gerekçesiyle 24 Milyar dolar istemesi bu savaşın en temel sebebidir.

ORTA DOĞU VE AFGANİSTAN’DAKİ GELİŞMELER

Page 71: 3 kuresellesen dunya

2 Ağustos 1990’da Irak istediği parayı vermediği gerekçesiyle Kuveyt’i işgal etti.

BM Körfez Krizi sırasında Irak’a ambargo uyguladı ve Kuveyt’ten çekilmesini istedi.

BM Irak’a Kuveyt’ten çekilmesi için 15 Ocak 1991’e kadar süre tanıdı.

ABD,İngiltere,Fransa,İtalya,İspanya,Suudi Arabistan,Bahreyn,Mısır,Suriye ve BAE Suudi Arabistan’a yığınak yaptılar.

Page 72: 3 kuresellesen dunya

Irak kendisine verilen sürede Kuveyt’ten çekilmeyince koalisyon güçleri hava ve kara saldırısı başlattılar.

Irak 28 Şubat 1991’de ateşkes istedi.BM Irak’a 36. Paralel’in Kuzeyi ve 32.

Paralelin Güneyine uçak ve ağır silah geçirmeme yükümlülüğünü kabul ettirdi.

Irak’ın bu koşullara uyup uymadığını kontrol etmek amacıyla Çevik Güç oluşturuldu.

Bu oluşumun merkezi Adana İncirlik Üssü’dür.

Page 73: 3 kuresellesen dunya

Irak’ta nükleer silah denetimi yapmakla BM Irak özel komisyonu ve uluslar arası Atom enerjisi Ajansı görevlendirdi.

Irak’ın silah denetçilerine sorun çıkarması üzerine ABD ve İngiliz uçakları 1998’de Irak’ı yeniden bombaladı.

Page 74: 3 kuresellesen dunya

II.Körfez Savaşı: Irak 8 Kasım 2002’de elindeki kitle imha

silahlarının listesini BM’ye teslim etti. Silah denetçilerinin bu silahlarla ilgili herhangi

bir bulguya rastlamadığım-nı bildirmelerine rağmen ABD,İngiltere ve İspanya BM’den Irak’a güç kullanılmasını istediler.

BM buna karşı çıktı. Türkiye dahil İslam ülkeleri silahlı müdahaleye

karşı çıktılar. Bağlantısızlar Zirvesinde güç kullanılmaması

kararı alınmasına rağmen ABD ve İngiltere 20 Mart 2003’teIrak’a yeniden saldırdı.

Irak 2003’te teslim oldu.

Page 75: 3 kuresellesen dunya

Saddam Hüseyin 30 Aralık 2006’da idam edildi.

13 Temmuz 2003’te Geçici Irak Yönetim Konseyi oluşturuldu.

8Mart 2004’te Geçici Irak idari yasası kabul edildi.

30 Ocak 2005’te Celal Talabani Cumhurbaşkanı oldu.

Page 76: 3 kuresellesen dunya
Page 77: 3 kuresellesen dunya

FİLİSTİN SORUNU VE ORTA DOĞU BARIŞ GELİŞMELERİ

Arap-İsrail savaşları sırasında etkinliklerini büyük ölçüde kaybeden örgütler Filistin Kurtuluş Örgütü çatısı altında birleştiler.

BM 1974’te FKÖ’yü Filistin halkının tek temsilcisi olarak tanıdı.

FKÖ 1982’de merkezini Tunus’a taşımak zorunda kaldığından gücü azaldı.

Page 78: 3 kuresellesen dunya

FKÖ 1987’de intifada denilen taktiği yürürlüğe koydu.

14 Kasım 1988’de Filistin Ulusal Konseyi Filistin Devleti’nin resmen kurulduğunu açıkladı.

Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

Page 79: 3 kuresellesen dunya

1991’de Madrid Konferansı’nda iki taraf ilk defa görüştü.

1993 Oslo Görüşmelerinde FKÖ ve İsrail birbirlerinin varlığını tanıdılar.

İsrail genellikle BM kararlarına uymamıştır.2002’de Arafat Ramallah’ta teşkilat

merkezinde ablukaya alındıAynı yıl İsrail Batı Şeria ile arasına duvar

örmeye başladı.BM bu duvarın Filistin halkının yasal

haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle yıkılmasını istemiş fakat İsrail bunu uygulamamıştır.

Page 80: 3 kuresellesen dunya
Page 81: 3 kuresellesen dunya

İsrail’in başlattığı Refah Operasyonu FKÖ başkanı Mahmut Abbas’ın Ateşkes teklifiyle son buldu.

2007’de ABD’de düzenlenen ‘’Anna Polis’’ toplantısında İsrail uzlaşmaya yanaşmamıştır.

Page 82: 3 kuresellesen dunya
Page 83: 3 kuresellesen dunya

AFGANİSTAN’DAKİ GELİŞMELER: SSCB işgali bittikten sonra SSCB yanlısı

Necibullah hükümetiyle mücahitler arasındaki savaş mücahitlerin zaferiyle sonuçlandı.

Mücahitlerin kendi içinde bölünmesi üzerine Molla Muhammet Ömer’in liderliğini yaptığı Taliban grubu Afganistan’ın büyük bölümünü ele geçirerek İslam Devleti kurdu.

Taliban’a muhalif olanlar ise Kuzey İttifakı adıyla Ahmet Şah Mesut öndeliğinde örgütlendiler.

Page 84: 3 kuresellesen dunya

ABD 11 Eylül saldırılarını yapmakla suçladığı Afganistan üzerine 7 Ekim 2001 tarihinde ‘’sınırsız özgürlük’’ isimli bir operasyon başlattı.

ABD2ye en büyük desteği Özbek General Raşit Dostum vermiştir.

Operasyonlar sonrasında Taliban yönetimden uzaklaştı.

Page 85: 3 kuresellesen dunya
Page 86: 3 kuresellesen dunya

Taliban yönetiminin yıkılması sonucunda Afganistan’da ABD destekli Hamid Karzai hükümeti önce geçici sonra da kalıcı olarak kuruldu.

BM Güvenlik konseyi Karzai Hükümetine yardımcı olmak için bölgeye Uluslar arası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) ‘nü göndermiştir.

Bu birliğin komutasını 2002 ve 2004 yıllarında Türkiye yapmıştır.

Page 87: 3 kuresellesen dunya

ORTA DOĞU’DA SU SORUNU: Bölgeye hayat veren Dicle,Fırat,Asi,Şeria ve Nil

nehirlerinin kullanımı konusunda çeşitli anlaşmazlıklar yaşanmaktadır.

Mısır-Sudan ve Etiyopya arasında Nil Nehri İsrail-Ürdün ve Suriye arasında Şeria(Ürdün) Nehri Lübnan-Suriye-Türkiye arasında Asi Nehri Türkiye-Irak-Suriye arsında Fırat-Dicle Nehirleri kullanımı konusunda sorunlar vardır. Türkiye 1970’li yıllarda GAP’ın temellerini attı. Bu durum Fırat-Dicle’den yararlanan Suriye ve Irak’ın

tepkisini çekti. Bu devletlerin girişimleri sonucunda Dünya Bankası

Kredileri kesmiştir. Bu sorunun aşılması için ‘’Barış Suyu’’ projesi ortaya

atılmıştır.

Page 88: 3 kuresellesen dunya

Bilimsel alanda devrim niteliğinde yaşanan gelişmelerin başında nano teknoloji gelmektedir.

1996’da ‘’Dolly’’ adlı koyun kopyalandı.2007’de Türkiye’de ‘’Oyalı’’ kopyalandı.

DÜNYADAKİ GELİŞMELER:

Page 89: 3 kuresellesen dunya

Videonun yaygınlaşmasıyla birlikte ‘’elektronik sinema ‘’ önem kazandı.

‘’Blue Ray Teknolojisi’’ film ve müzik sektöründe korsanı engellemek için önemli bir gelişmedir.

1990’da Venüs’ün yüzey haritası çıkarıldı. ABD’ye ait Anka Kuşu uzay aracı Mars’ta su

buldu. Bütün devletlerin uzay araştırmalarında

kullanabileceği ‘’Uluslar arası Uzay İstasyonu’’ fikri geliştirildi ve 2011’de bitirilmesi planlandı.

Page 90: 3 kuresellesen dunya

1986’da Çernobil Reaktör Kazası yaşandı.Spor bilimi önem kazandı.Günümüzde dünya küreselleşen bir köye

dönüşmüştür.

Page 91: 3 kuresellesen dunya
Page 92: 3 kuresellesen dunya
Page 93: 3 kuresellesen dunya

RUSYA FEDERASYONU: Türkiye Cumhuriyeti’nin SSCB dağılana kadar

bölgedeki Türk Cumhuriyetleriyle ilişkisi ancak Moskova aracılığıyla sınırlı bir şekilde olmuştur.

SSCB dağıldıktan sonra Türkiye’nin burayla ilgilenmeye başlaması Rusya’yı etnik milliyetçilik konusunda tedirgin etmiştir.

1990’lı yıllarda Rusya ve Türkiye birbirlerinin içişlerine karımakla suçlamışlar 2000’li yıllarda ilişkiler gelişmiştir.

Rus doğalgazını Samsun’a ulaştıran Mavi Akım Projesi ilişkileri geliştirmiştir.

DEĞİŞEN DÜNYA VE TÜRK DIŞ POLİTİKASI

Page 94: 3 kuresellesen dunya

KAFKASYA:Güney Kafkasya ülkeleri:

Azerbaycan,Ermenistan,Gürcistan ve TürkiyeKuzey Kafkasya ülkesi ise Rusya’dır.Azerbaycan:Dağlık Karabağ sorununda Türkiye’nin Azeri

tarafını tutması,iki tarafın çıkarlarının bir olması ve Hazar enerji kaynaklarının Batıya taşınması konusunda ortak hareket edilmesi iki ülkenin ilişkilerini geliştirmiştir.

2005 yılında tamamlanan BTC petrol projesi,Güney Kafkasya(Bakü-Tiflis-Erzurum)Doğal gaz hattı projesi ve Trans –Hazar Boru Hattı Projesi(Türkmenistan -Azerbaycan-Türkiye) iki ülke ilişkilerini geliştirmiştir.

Page 95: 3 kuresellesen dunya
Page 96: 3 kuresellesen dunya

Ermenistan: Türkiye Ermenistan’ın bağımsızlığını 1991’de

tanımış ve ekonomik yardımda bulunmuştur. Türkiye Ermenistan’ı KEİ’ye kurucu üye olarak

davet etmiştir. Ermenistan’ın öne sürdüğü sözde soykırım

iddiaları ve Azerbaycan’la ilişkilerin düzelmemesi Türk-Ermeni ilişkilerini olumsuz etkilemektedir.

Gürcistan: Türk-Gürcü ilişkileri petrol ve doğal gaz hatları

sayesinde olumlu gelişmiştir. Gürcistan Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan

ayrıldıktan sonra Türkiye ve Batılı ülkelerle ilişkilerini geliştirmiştir.

Page 97: 3 kuresellesen dunya

ORTA ASYA TÜRK CUMHURİYETLERİ:Bu cumhuriyetlerle SSCB dağıldıktan sonra

özellikle eğitim konusunda işbirliğine gidilmiştir.

1992’den itibaren düzenlenmeye başlanan ‘’Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirvesi’’

Türk cumhuriyetleri arasında ortak alfabe çalışmaları,

Türkmen ve Kazak kaynaklarının da dünya piyasasına pazarlanması ilişkileri güçlendirmektedir.

Page 98: 3 kuresellesen dunya

ORTA DOĞU:Irak:Türkiye Irak’a düzenlenen operasyonlar

sonrası uygulanan ambargo Türkiye’yi maddi bakımdan zora sokmuştur.

İkinci Körfez Savaşı sonrasında Irak’taki otorite boşluğu terörist faaliyetlere ortam hazırladığından Türkiye bu konuda zararlı çıkmıştır.

Irak’taki Kerkük Türkmen bölgesine uygulanan yanlış politikalar iki ülke ilişkilerini bozmaktadır.

Page 99: 3 kuresellesen dunya

Suriye: İki ülke arasındaki ilişkiler su sorunu,Hatay

sorunu,Suriye’nin terörist faaliyetlere destek vermesi ve Suriye-,Yunanistan yakınlaşması iki ülke ilişkilerini bozmuştur.

İran: İki ülke ilişkileri İran’ın Ermenistan’ı

desteklemesi,İran’ın kendi bünyesinde yaşayan Azerileri Türkiye’nin etkilemesinden korkması ve ABD-Türkiye yakınlaşmasından çekinmesi sebebiyle iki ülke ilişkileri 2000’li yılların başına kadar kötüdür.

İsrail: İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarının Türkiye

tarafından’’devlet terörü’’ olarak nitelendirilmesi ilişkileri bozmuştur.

Page 100: 3 kuresellesen dunya

BALKANLAR:Balkan devletleri SSCB kontrolü altındaki

Varşova paktı dağılıncaya kadar Türkiye’yle ilişkilerini geliştiremediler.

Türkiye-Balkan ülkeleri arasındaki ilişkiler günümüzde olumlu seyretmektedir.

Page 101: 3 kuresellesen dunya

ESKİ YUGOSLAVYA CUMHURİYETLERİSırbistan,Yunanistan ve Rusya arasında

yapılan ittifaka karşılık Türkiye; Makedonya,Arnavut Boşnak ve Türk azınlıkları desteklemiştir.

Türkiye Bosna Savaşı sırasında Boşnakları korumak için uluslar arası girişimlerde bulunmuştur.

Boşnak-Hırvat Devleti’nin kurulması ve Dayton Antlaşmasında Türkiye’nin de payı bulunmaktadır.

Page 102: 3 kuresellesen dunya

KOSOVA17 Şubat 2008’de bağımsızlığını ilan eden

Kosova’yı ilk tanıyan devletlerden birisi de Türkiye’dir.

Bölgeye gönderilen NATO gücüne Türkiye’de destek vermiştir.

Page 103: 3 kuresellesen dunya

MAKEDONYA17 Eylül 1991’de bağımsız olan Makedonya

Türkiye tarafından tanınmış ve toprak bütünlüğünün korunmasına önem verilmiştir.

Page 104: 3 kuresellesen dunya

ARNAVUTLUKArnavutluk 1992 yılında Türkiye’nin

desteğiyle İslam Konferansı üyeliğine kabul edilmiştir.

Bu ülkede başlayan ‘’banker faciası’’ sırasında isyanı bastıran uluslar arası gücün içinde Türkiye de bulunmuştur.

Page 105: 3 kuresellesen dunya

BULGARİSTAN1984-1989 yılları arasında Bulgaristan’da

yaşayan Türk azınlık asimile edilmek istenmiş ve bu yüzden 300bin Türk Türkiye’ye göç etmiştir.

Jivkov’un yerine geçen Mladenov döneminde bu uygulamalardan vazgeçilmiştir.

Page 106: 3 kuresellesen dunya

ROMANYAKomünist rejimin yıkılmasının ardından

ilişkilerimiz gelişmiştir.Özellikle Türk iş adamlarının yaptıkları

yatırımlar ilişkilerin gelişmesinde etkilidir.

Page 107: 3 kuresellesen dunya

YUNANİSTANYunanistan’la Türkiye arasında özellikle Türk

azınlık,terör faaliyetlerinin desteklenmesi ve Yunanistan’ın Türkiye’nin AB üyeliğine karşı çıkması ilişkilerin iyileşmesini önlemektedir.

Ocak 1996’da Kardak Krizi sonucunda iki ülke ilişkileri gerilmiştir.

Page 108: 3 kuresellesen dunya

1995’te Batı Trakya Türklerinin lideri olan Sadık Ahmet’in trafik kazasında ölmesi Türklerin hak taleplerini yavaşlattı.

1999 depremleri iki ülke ilişkilerini yumuşattı.

Yunanistan Aralık 1999’da Helsinki Zirvesi’nde Türkiye’nin AB üyeliğini onayladı.

Page 109: 3 kuresellesen dunya

KIBRIS Yunanistan ve Rum kesimi KKTC’nin siyasi varlığının

kabul edilmemesi için gerekli çalışmaları yapmışlardır. BM Güvenlik Konseyi bu doğrultuda karar vermiş ve

Türkiye- KKTC bu kararı tanımamıştır. BM bu bölgede barışın sağlanması için birçok çalışma

yapmıştır. 1997’de Rum Kesimi AB’ye kabul edildi. 1993 GKRK seçimlerini ENOSİS yanlısı Glafkos

Klerides kazandı. Rauf Denktaş Klerides görüşmeleri sonuçsuz kaldı. 2004 yılında Kofi Annan’ın planı Türkler tarafından

kabul edildiyse de Rum tarafı kabul etmemiştir. 2008 yılında Hristofyas’ın seçilmesiyle Lokmacı sınır

kapısı açıldı.

Page 110: 3 kuresellesen dunya
Page 111: 3 kuresellesen dunya

Görev yeri Görev süresi

Kore 1950-1953

Somali 1993-1994

Bosna-Hersek 1995-….

Arnavutluk 1997-1999

Kosova 1999-…..

Afganistan 2002-…..

Lübnan 2006-…..

Türkiye’nin BM kapsamında görev aldığı ülkeler

Page 112: 3 kuresellesen dunya

2005 Güney Asya(Tsunami)

2005 Pakistan(Deprem)

2006 Lübnan

2006 Sudan

2007 Irak

2008 Gürcistan

2008 Filistin

KIZILAY’IN YURT DIŞI YARDIM FAALİYETLERİ

Page 113: 3 kuresellesen dunya

SİYASİ GELİŞMELER1983’te iktidara gelen ANAP döneminde

liberalleşme hızlandı.4 Nisan 1987’de AB’ye başvuruda bulundu.12 Eylül darbesi sonrasında siyasetle

uğraşması yasaklanan Süleyman Demirel,Bülent Ecevit,Necmettin Erbakan ve Alparslan Türkeş’in siyasi yasakları 1987’de yapılan referandumla kaldırıldı.

1980 SONRASI TÜRKİYE

Page 114: 3 kuresellesen dunya
Page 115: 3 kuresellesen dunya

1989’da Turgut Özal Cumhurbaşkanı olunca Başbakanlığa Yıldırım Akbulut geldi.

1991 seçimleri sonrasında DYP(Demirel) ve SHP (Erdal İnönü) koalisyonu kuruldu.

Özal’ın ölümünün ardından Demirel Cumhurbaşkanı Tansu Çiller Başbakan olmuştur.

Çiller döneminde 1995’te AB’yle Gümrük Birliği Antlaşması yapıldı.

Page 116: 3 kuresellesen dunya

1995-2001 yılları arasında Bülent Ecevit-Erbakan-Mesut Yılmaz koalisyon hükümetleri ülkeyi yönetti.

DSP-ANAP-MHP koalisyonu sırasında ‘’ulusal program kapsamında’’ AB uyum yasaları çıkarılmıştır.

Mayıs 2000’de Ahmet Necdet Sezer Cumhurbaşkanı oldu.

2002’de AKP iktidarı başladı.2006’da Ecevit Vefat etti.2007’de Abdullah Gül Cumhurbaşkanı oldu.

Page 117: 3 kuresellesen dunya

KÜLTÜREL GELİŞMELER VE SOSYAL HAYAT Eurovision şarkı yarışmasında Sertap Erener’in birinciliği

Türk pop müziğinin önemli başarılarından biridir. 1984’te ilk renkli televizyon yayını başladı. 1994’te ilk özel televizyon kanalı açıldı. Kemal Sunal filmleri büyük izleyici kitlelerine hitap etmiştir.

Page 118: 3 kuresellesen dunya

Nuri Bilge Ceylan 3. Maymun Filmiyle 61. Cannes Film Festivali’nde en iyi yönetmen ödülünü almıştır.

Orhan Pamuk 2006’da nobel Edebiyat ödülünü aldı.

Page 119: 3 kuresellesen dunya

MEB ‘’Haydi Kızlar Okula’’ ve Ana-Kız Okuldayız’’ kampanyalarını başlattı.

1997-1998 Eğitim yılında 8 yıllık kesintisiz eğitim başladı.

1981’de YÖK kuruldu. 1993’te ODTÜ’de ilk internet bağlantısı kuruldu.

Page 120: 3 kuresellesen dunya

1988 Seul olimpiyatlarında halterde Naim Süleymanoğlu altın madalya kazandı.

1992 Barcelona Olimpiyatlarında Güreşte Mehmet Akif Pirim güreşte şampiyon oldu.

2002 Dünya Kupası’nda ve 2008 Avrupa Şampiyonasında Türkiye 3. oldu.

Page 121: 3 kuresellesen dunya

EKONOMİK GELİŞMELER 24 Ocak 1980 ‘de alınan kararlarla serbest piyasa

ekonomisine geçilmesi ve enflasyonun düşürülmesi amaçlandı.

GAP’a başlandı. 1997,1998,2001,2008 krizleri etkili olmuş ve

IMF’ye borçlanma artmıştır. Ocak 2005’te TL’den 6 Sıfır silindi. Özelleştirme Yüksek Kurulu oluşturuldu.

Page 122: 3 kuresellesen dunya

NOT:Türkiye’nin önemli sorunlarından birisi de terörizm faaliyetleridir.

NOT:17 Ağustos 1999 depremi Türkiye’nin büyük kayıplar yaşamasında etkili oldu.

Page 123: 3 kuresellesen dunya

KÜRESEL SORUNLAR1. Küresel Isınma(Kyoto Protokolü)2. Çevre Kirliliği3. Uluslar arası Terör4. Nüfus Artışı ve İşsizlik5. Yetersiz Beslenme ve Açlık6. Salgın Hastalıklar AIDS Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Kuş Gribi SARS Hepatit Sıtma Domuz Gribi